Do it yourself: agile archivarissen: Archiknowmads

Archiknowmads bestaat uit informatieprofessionals en archivarissen, die onderzoek doen naar de toekomst van het archiefvak. Dit doen zij niet van achter hun bureau, maar al doende, op de werkvloer. 

Door: Dafne Jansen

Archiknowmads is een initiatief dat begin 2016 is ontstaan uit onvrede met de status quo. De trekkers constateerden dat er heel veel creativiteit in de archiefsector aanwezig is, maar dat die zelden wordt toegepast in het dagelijks werk. De kern van het vak is ICT-georiënteerd. Maar ICT wordt toegepast vanuit het traditionele denkkader, en daardoor worden mogelijkheden niet benut, kansen gemist. Dit in tegenstelling tot andere sectoren of organisaties, waar het gebruikelijk is om meer vanuit de mogelijkheden van de techniek te denken.

De knowmads zien dat het verschil tussen ‘informatieprofessionals’ en ‘archivarissen’ vervaagt, maar dat ze nog wel gescheiden leven. Er wordt aan beide kanten veel vergaderd en overlegd, en er worden mooie stukken geschreven over ‘hoe het zou moeten’, maar het ontbreekt aan concrete actie. De Archiknowmads (zie tinyurl.com/hhcokkd) willen kijken naar ‘hoe het zou kunnen’, en bieden een podium aan mensen die daar ideeën over hebben die ze willen delen. Daarbij werpen ze zichzelf op als ‘reisleiders’ om veranderingsgezinde archivarissen en informatieprofessionals naar de toekomst te begeleiden.

Naast de vaste kern van een tiental knowmads kunnen er altijd mensen aanhaken, of weer afhaken – de Archiknowmads zien zichzelf als een zwerm die aanzwelt en weer krimpt, maar vooral altijd in beweging is. De deelnemers representeren een andere, bottom­up en meer agile werkwijze, die in de traditionele beroeps-­ en brancheverenigingen misschien nog niet zo sterk doorgedrongen is. Knowmad Sylvia Bakker­Kempen denkt dat deze verenigingen in de toekomst zullen verdwijnen als ze niet evolueren. Zij is net terug van een werkbezoek aan Estland, waar ze een kijkje nam bij e­Estonia.

Dit soort excursies, waarbij input van buiten naar binnen wordt gehaald, is kenmerkend voor de Archiknowmads. ‘Je ziet dat de noodzaak om anders te werken – een nieuwe papieren bureaucratie opzetten was gewoon te kostbaar – heeft geleid tot échte innovatie bij de Estlandse overheid. Niet alles gaat direct goed, maar dat hoeft ook niet. De ideeën erachter klóppen, zoals i­Voting. Het is toch idioot dat als je in een paar maanden in Australië verblijft, je niet zou kunnen stemmen in je thuisland?’


Track 12 I am not you, but you are I too

Ontdekkingstocht en reisverhaal van Archiknowmads als een zwerm van informatieprofessionals


Deze bijdrage komt uit de KNVI Jaarcongresspecial (Bijlage bij IP nr. 8 / 2016). Het gehele nummer kun je hier lezen.