Verhalen zijn van belang om context te geven aan erfgoed. Vanuit het Netwerk Digitaal Erfgoed is daarom in een verkennend onderzoek gekeken hoe het Nederlandse erfgoedveld omgaat met digitale verhalen en de opslag ervan. Hieruit blijkt dat erfgoedorganisaties behoefte hebben aan standaarden en software om deze verhalen op een duurzame manier te beschrijven en te bewaren.
Het behoud van digitale verhalen is van belang voor de geschiedschrijving van historische gebeurtenissen, onze cultuur en folklore. Als deze verhalen verloren gaan, verliezen we een stuk van onze (lokale) geschiedenis. In de verkenning van dit onderwerp is daarom onderzocht wat er nodig is om verhalen, als informatieobject, duurzaam toegankelijk en beschikbaar te maken.
Nog geen beleid
Uit de verkenning blijkt dat de meeste erfgoedinstellingen nog geen beleid hebben geformuleerd voor het duurzaam toegankelijk maken van digitale verhalen. De redenen hiervoor zijn vaak een gebrek aan menskracht, tijd en geld of andere prioriteiten. Ook zijn erfgoedorganisaties zich niet altijd bewust van de mogelijke waarde van verhalen voor toekomstige gebruikers.
Een ander vraagstuk is dat er bijna geen standaarden of specifieke termenlijsten zijn om de unieke eigenschappen van verhalen te beschrijven. Zo is er alleen een Dublin Core-metadatasjabloon als leidraad voor het beschrijven van interviews (oral history). Daarnaast bieden de huidige beheer- en archiefsystemen waarin verhalen worden opgenomen en/of beschreven niet altijd een (duurzame) oplossing, wat ook weer bijdraagt aan de uitdagingen rondom het behoud en toegankelijk maken van deze verhalen. Een aparte categorie zijn de verhalen die worden gecreëerd op basis van linked data of andere digitale technieken. Het duurzaam maken van dit type verhalen roept nog veel vragen op.
Behoefte aan standaarden
Desondanks neemt het aantal verhalenwebsites en -platforms en multimediaverhalen een grote vlucht. Het ophalen van verhalen vanuit communities en participatieve projecten zijn in zwang, ook in het kader van de diversiteits- en inclusie-inhaalslag die de erfgoed-, kunst- en cultuursector als geheel nu maakt.
Erfgoedinstellingen hebben behoefte aan standaarden en software voor het beschrijven en duurzaam bewaren van digitale verhalen, waarbij het mogelijk is om specifieke termen toe te voegen die passen bij de verhalen, zoals zintuiglijke informatie of gevoelskenmerken (emoties). Momenteel is er een onderzoek aan de gang naar de mogelijkheid om een nieuwe Verhalenmodule te ontwikkelen die zowel het bewaren als het beheren van de verhalen mogelijk maakt. Dit kan een good practice zijn voor het brede erfgoedveld, stelt het NDE.
De belangrijkste aanbevelingen uit het verkennende onderzoek lees je hier.