Door Leen Liefsoens
Je onthoudt de kennis en inzichten die je opdoet tijdens het lezen van vakliteratuur beter door deze te verbinden met hetgeen je al weet, er actieve leermomenten van te maken en herhaling toe te passen. Tools als Readwise, RemNote en Polar kunnen je hierbij helpen.
Spaced repetition
‘Gespreide herhaling is een vorm van “memorising” waarbij kennis over een telkens langer wordend tijdsinval wordt herhaald. Als iets nieuws moet worden geleerd, dan dient dit aanvankelijk met korte tussenpozen te gebeuren, en deze periodes kunnen worden verlengd naarmate iets beter bekend is’ (bron: Wikipedia). De tool Readwise maakt heel slim gebruik van deze techniek voor onthouden. Je importeert de highlights (gemarkeerde tekst) uit je vakliteratuur in Readwise en vervolgens komen zij via een ‘daily review’ voorbij. Eerst nog dagelijks, maar de intervallen tussen de herhaling van de highlights worden vanwege de spaced repetition-techniek steeds langer. Zit de kennis stevig verankerd in je hoofd? Dan kun je met een druk op de knop aangeven dat een highlight niet meer hoeft langs te komen (‘discard’). Je kunt haar ook meer of minder vaak laten voorbijkomen.
Flashcards
Bij iedere highlight heb je ook de knop ‘master’. Deze geeft je twee opties. Met de ‘cloze deletion’-functie kun je elk woord of elke zin van de highlight ‘onzichtbaar’ maken en creëer je een invuloefening. Met de ‘question & answer’-functie kun je een zogenaamde flashcard maken en jezelf bevragen over de highlight. Deze aanpassingen zie je terug in je ‘daily review’, waardoor je een eerder passieve leesactie transformeert in een actievere leerervaring. Met de tag- en favorietfuncties organiseer je je highlights. Ook het toevoegen van notities aan een highlight of het delen van je highlight behoren tot de mogelijkheden.
Readwise is beschikbaar voor iOS en Android, en er is ook een webinterface. Je kunt de tool een maand gratis uitproberen, daarna betaal je maandelijks 4,49 dollar (4,19 euro) voor de lite-versie en 7,99 dollar (7,45 euro) voor de volledige versie.
Zettelkasten
Wil je een tool waarbij je altijd gratis de beschikking hebt over dezelfde functies als in Readwise, probeer dan RemNote. RemNote combineert spaced repetition en flashcards met een andere methode: zettelkasten. Zettelkasten biedt een systeem om kennis en inzichten met elkaar te verbinden en hier vervolgens dieper over na te denken. Binnen RemNote zet je hiervoor de functie ‘rem references’ in, waardoor je twee of meerdere items in RemNote met elkaar verbindt door middel van een dynamische link. Deze verbinding wordt dan ook doorgevoerd in je spaced repetition-systeem en de door jou gecreëerde flashcards in RemNote.
Networked knowledge
Polar is een leestool voor networked knowledge. Daar waar bij Readwise de focus ligt op highlights en bij RemNote op notities, gaat Polar nog iets breder door een systeem aan te bieden voor de documenten in hun geheel. Het is een documentmanagementsysteem waarin je pdf’s, epubs en webpagina’s kunt bewaren en organiseren. De tool ondersteunt daarnaast alle drie hierboven beschreven leertechnieken: spaced repetition, flashcards en zettelkasten.
Incremental reading
De geïntegreerde leesfunctie van Polar biedt geavanceerde functies, waaronder het bijhouden van de leesvoortgang en ‘incremental reading’. Incrementeel lezen betekent ‘in porties lezen’: in plaats van publicaties een voor een lineair te lezen, lees je in één sessie delen van meerdere artikelen of boeken uit je leeslijst. In de gratis versie van Polar kun je alleen gebruikmaken van het documentmanagementsysteem, het maken van notities en zettelkasten. Voor de leesfunctie, spaced repetition en flashcards betaal je na de proefperiode 6,99 dollar (6,52 euro) per maand.
Implementeer je vakliteratuur in je dagelijks leven
Door bij het lezen van vakliteratuur gebruik te maken van een van de leermethodes spaced repetition, flashcards, zettelkasten en incremental reading, of van een combinatie hiervan, zorg je dat je blijft onthouden wat je hebt gelezen en implementeer je de opgedane inzichten en kennis in je dagelijks leven. Al leggen de hierboven besproken tools elk de nadruk op een andere leermethode, in principe kun je al deze methodes toepassen met zowel Readwise, RemNote als Polar. De keuze wordt vooral bepaald door je budget, of je veel extra functionaliteiten erbij wilt hebben, en door je persoonlijke gebruikservaring.
Leen Liefsoens is redacteur van IP en senior informatiespecialist bij de bibliotheek van De Haagse Hogeschool.
Deze bijdrage komt uit het digitale magazine IP #5/2022. Klik op de onderstaande button om het hele nummer te lezen.
