Elly’s Choice: de Klant is Koningin

Uitgevers VBK en Dutch Media lanceerden vorige week Elly’s Choice, een abonneeservice voor e-books. Edwin Mijnsbergen ziet een overeenkomst tussen deze abonneeservice en het retailmodel van bibliotheken.

Door: Edwin Mijnsbergen, nieuwsredacteur van InformatieProfessional

Elly’s Choice kon rekenen op veel aandacht in de media. De Volkskrant had het – ten onrechte – over ‘de literaire spotify’, NRC meende dat de concurrentiestrijd om e-books verhardt en Telegraaf zag er de Nederlandse redding van de boekenmarkt in. Maar lang niet iedereen is enthousiast. BN’er Sylvia Witteman wond er geen doekjes om: “‘Literaire spotify’, mijn reet”.

Ook bibliobloggers schreven over deze abonneeservice voor e-books. Raymond Snijders analyseerde het nieuwe platform, Tim Lerno vroeg zich af of we hier te maken hebben met ‘de apocalyps van het boekenvak’ en op Facebook zag ik diverse discussies van vakgenoten over het onderwerp.

Ik vond het allemaal even interessant om te lezen, maar ik zag zoveel defensieve reacties dat ik op Twitter grapte dat Elly’s Choice ‘dan vast wel een succes zou worden’. Toen schrijfster Saskia Noort die opmerking retweette was ik wel een beetje trots – zij is tenslotte ook BN’er-, maar ik realiseerde me opeens ook dat het platform misschien wel de inzet wordt van een heel andere strijd. Misschien die tussen schrijvers en uitgevers, of tussen uitgevers of schrijvers onderling. Het voelt in ieder geval alsof er van alles broeit, achter de schermen.

Nu is het nog afwachten hoeveel mensen belangstelling hebben voor een platform met een beperkte selectie, maar het zou mij niet verbazen als er wel degelijk vraag naar blijkt te zijn. Misschien is die markt niet zo groot als de betrokken uitgevers hopen, maar als hij bestaat is het wellicht wel precies dezelfde markt als die waar bibliotheken zich op richten. Die gedachtengang is gebaseerd op een onderzoek van de Vereniging Openbare Bibliotheken uit 2008, genaamd ‘De klant is koningin’. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat vrouwen, vooral die boven de vijftig, de beste klanten zijn van openbare bibliotheken. Misschien is dat beeld inmiddels achterhaald, maar ik heb wel het gevoel dat veel van de veranderingen die bibliotheken de afgelopen jaren ondergingen juist op die groep zijn gebaseerd. De tafels vol frontaal gepresenteerde boeken van de retailformule: zijn die niet bedoeld voor de dames die vooral populaire titels willen lezen en niet de tijd hebben om op het gemakje zelf de kasten door te struinen? Waarom zijn aanbevelingen als ‘wie dit las, las ook’ zo populair? Hoeveel boeken worden er gemiddeld uitgeleend per maand?

Voor mijn gevoel lijkt het concept van Elly sterk op het retailmodel van bibliotheken. En dat krijg je dan voor drie euro per maand, via een platform dat technisch waarschijnlijk gewoon goed werkt. Niet te onderschatten, als je het mij vraagt, zeker niet door bibliotheken.