Op 8 en 9 augustus vond in The Hague World Library Capital de conferentie The Future of Information and Library Associations plaats. Dit pre-IFLA satellite congres werd gehouden in de Koninklijke Bibliotheek en was georganiseerd in het kader van NVB100 en in samenwerking met IFLA’s Management of Library Associations Section (MLAs). De organisatie was in handen van Sjoerd Koopman (IFLA-veteraan en lid van de NVB100 Lustrumcommissie), Marian Koren (FOBID) en Fiona Bradley (IFLA).
Door: Ans ter Woerds
Er namen 48 collega’s deel aan de conferentie. Naast 20 Nederlanders waren er deelnemers uit Aruba, België, Bulgarije, Canada, Duitsland, Finland, Libanon, Luxemburg, Nepal, Nieuw-Zeeland, Oostenrijk, Peru, Slowakije, Sri Lanka, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.
Een speciale groep vormden de gasten van de NVB: een tweetal collega’s uit Nepal, en een gast uit elk van de volgende landen: Aruba, Libanon, Peru en Sri Lanka. Door de FOBID werd eveneens een Arubaanse uitgenodigd. Het betreft hier vertegenwoordigers van de partnerorganisaties van de NVB: de Nepalese Bibliotheekvereniging en de Dutch Caribbean Library Association, alsmede een viertal vertegenwoordigers van het IFLA-programma Building Strong Library Associations. Allen traden op als sprekers tijdens het congres.
‘But we’ve always done it this way…’
Michel Wesseling heette, als voorzitter van de NVB, iedereen van harte welkom, waarna Gerald Leitner, voorzitter van IFLA MLAs en CEO Bücherei Verband Österreichs, als dagvoorzitter het stokje overnam. Er volgden interessante lezingen over de moeilijkheden en mogelijkheden die de diverse bibliotheekverenigingen ondervonden én oppakten. Zo spraken Kelly Moore en Keith Walker over het veranderingsproces binnen de Canadian Library Association. Zij ‘delen’ hun ledenbestand met 120 (!) kleinere en grotere bibliotheekverenigingen in Canada. CLA zelf wilde af van de ingewikkelde afdelingsstructuur met vele eigen besturen en heeft de hele organisatie op de schop gedaan. Er is nu één (uitvoerend) bestuur met daaronder de leden, die wel permanente comités, adviescomités, netwerken en studentenafdelingen vormen, maar de afdelingen zijn opgeheven. Focus ligt op de unieke sterke punten van CLA: de brede nationale organisatie, internationale contacten, en vooral ook de rol van ‘advocate’ tussen de federale overheid en de bibliotheekgemeenschap. CLA besteedt veel aandacht aan communicatie met de overheid, en lobby en voorspraak zijn daarin belangrijke elementen.
IFLA Building Strong Library Associations Programme
Premila Gamage uit Sri Lanka deed daarna verslag van het IFLA programma Building Strong Library Associations. Componenten van het BSLA-programma zijn: training en vaardigheidsontwikkeling, case studies, mentorschap, nationale en internationale activiteiten, online leren, en impact evaluatie. Haar BSLA-partners Bashu Dev Dhungana (Nepal), Ana Maria Talavera (Peru) en Randa Al-Chidiac (Libanon) vertelden hoe ze in hun landen als voorzitters van de bibliotheekvereniging met allerlei projecten proberen om de ontwikkeling van zowel bibliotheken en bibliotheekmedewerkers als van informatie literacy te ondersteunen. Alle toehoorders waren vol lof over wat er in deze landen ondanks een moeilijke infrastructuur en/of politieke situatie toch tot stand was gebracht. Initiatieven die navolging verdienen, en BSLA toont hierin dan ook haar waarde.
NVB partnerschap met Nepal en de Dutch Caribbean
De NVB heeft in haar lustrumjaar besloten om met twee bibliotheekverenigingen een partnerschap aan te gaan en hen gedurende enkele jaren financieel te ondersteunen. Het betreffen de Nepal Library Association en de begin dit jaar opgerichte Dutch Caribbean Library Association. Zowel Prakash Kumar Thapa, president van de NLA, als Astrid Britten en Leonie Boerkamp, de oprichters van de DCLA, waren hier uiteraard heel opgetogen over en hielden een vlammend betoog over de noodzaak en de waarde van een bibliotheekvereniging in hun land.
Bas Savenije, president van FOBID en directeur van de Koninklijke Bibliotheek, schoof aan bij de paneldiscussie en ook hij benadrukte het belang van een bibliotheekvereniging voor bibliotheekinstellingen en haar medewerkers, waarbij met name ook de lobby richting overheid van groot belang is.
Veranderend verenigingsmanagement
Adviseur en coach in verenigingsmanagement, Marike Kuperus, gaf een inzichtelijke presentatie over de geschiedenis van verenigingen, maar vooral ook over de veranderingen die deze in de huidige tijd ondergaan en over de moeilijkheden om leden te behouden en nieuwe te werven. Waarom wordt men tegenwoordig nog lid van een vereniging, wat heeft de vereniging te bieden aan steeds meer individualistisch optredende personen, hoe kan ze de concurrentie met de sociale netwerken aan, maar ook: hoe worden sociale media ingezet om leden te trekken en te behouden, en om de relatie met de individuele leden te personaliseren. Een zeer verhelderend en leerzaam verhaal voor al deze vertegenwoordigers van bibliotheekverenigingen.
Succesverhalen van de American Library Association
De American Library Association (ALA) werd vertegenwoordigd door Michael Dowling, die een stimulerend verhaal bracht over alle activiteiten en promotie die in Amerika voor de leden gedaan wordt. Er is zelfs een ‘Office voor Library Advocacy’ opgericht, dat zich inzet voor lobbywerk en voor promotie van de werkzaamheden van bibliotheken en hun functie in de gemeenschap. Door activiteiten vanuit dit kantoor zijn al regelmatig sluitingen van met name openbare bibliotheken voorkomen. Er werken zo’n 250 personen in het ALA-kantoor! Veel informatie, waaronder ook digitale permanente educatie modules, is voor iedereen via de website te raadplegen en te gebruiken. Dus neem eens een kijkje op de ALA-site. Michael verzorgde daarna een workshop over ‘membership, advocacy and professional development’. De input van de deelnemers was groot.
Prijsuitreiking OIKN-prijs 2012
De eerste conferentiedag werd afgesloten met een geanimeerde receptie, waarbij ook de uitreiking van de OIKN-prijs 2012 plaatsvond aan de winnaars van het project Nacht van het Nieuwe Werken. Een groep jonge en enthousiaste informatiewerkers nam de prijs in ontvangst en toonde hoe men tijdens een nacht van brainstormen het nieuwe werken vorm gaf en veel ideeën genereerde.
Focus: dé werkwijze van Deutscher Bibliotheksverband
De tweede dag begon met een welkomstwoord van Janice Lachance, CEO van de Special Libraries Association (SLA) en dagvoorzitter. Barbara Schleihagen, CEO van het Deutscher Bibliotheksverband (DBV) beet de spits af met een zeer boeiende lezing over de manier waarop de DBV werkt. De werkwijze kan in één woord samengevat worden: FOCUS. De Duitse bibliotheekvereniging zit in een fase van groei, die nog niet ten einde is. Het doel is de rol van bibliotheken te versterken door de focus van de vereniging op het gebied van voorspraak, lobby en public relations. Een van de meest succesvolle activiteiten is de nationaal georganiseerde ‘Meeting Point Library’, gesteund door veel beroemdheden en waarin gedurende een week zo’n 5000 evenementen plaatsvinden. Een driedaagse persreis, een webclip en een rapport over de rol van bibliotheken in Duitsland zijn enkele onderdelen van het gebeuren. Ook worden regelmatig parlementariërs uitgenodigd om bijvoorbeeld te laten zien wat er allemaal gebeurt in een digitaliseringcentrum, en wat bibliotheken betekenen voor de gemeenschap. Bovendien worden er beroemdheden als ambassadeurs ingezet. Activiteiten die navolging verdienen!
Open Access voor bibliotheken in ontwikkelingslanden
Jos Damen, werkzaam bij de bibliotheek van het African Studies Centre van de Universiteit van Leiden, onderstreepte het belang van open access voor wetenschappers in ontwikkelingslanden, maar ook het belang van gebruikersinstructie voor het vinden en gebruiken van informatie. Een digitale bibliotheek alléén biedt geen uitkomst voor alle problemen in dit soort landen.
Leiderschap in ‘advocacy’
Ten slotte sprak Annie Mauger, Chief Executive van CILIP, the Chartered Institute of Library and Information Professionals uit het Verenigd Koninkrijk, over leiderschap en de nieuwe informatie professionals en de ervaringen daarmee in Engeland. Ook hier werd weer de nadruk gelegd op het belang van de link tussen leiderschap in ‘advocacy’ en het behoud van leden.
Een paneldiscussie van de sprekers en Klaus-Peter Böttger, President van EBLIDA, the European Bureau of Library Information and Documentation Associations, en Ap de Vries, CEO van de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB), besloot dit interessante en inspirerende congres.
De presentaties zijn via de conference-website beschikbaar: www.nvb100.nl/ifla-programme/
Ans ter Woerds
Coördinator NVB100 Lustrumcommissie
Redacteur InformatieProfessional