Marjolein Derks-Janssen uit Sittard wint de Scriptieprijs Leesbevordering 2018, een initiatief van Iedereen Leest en Stichting Lezen Nederland. De laureaat onderzocht in haar masterscriptie hoe leerkrachten het leesplezier bij leerlingen met autismespectrumstoornis (ASS) kunnen stimuleren. Ze ontving de prijs, een geldbedrag van 1000 euro, vandaag op het wetenschappelijk congres van Stichting Lezen in Driebergen.
De Scriptieprijs Leesbevordering is een gezamenlijk initiatief van IedereenLeest en Stichting Lezen Nederland om onderzoek naar lezen en leesbevordering te stimuleren. De jury, onder leiding van professor Roel van Steensel (Vrije Universiteit Amsterdam/Erasmus Universiteit Rotterdam) en met leden van verschillende onderzoeksinstellingen, ontving 19 inzendingen uit verschillende disciplines en met uiteenlopende onderzoeksthema’s.
De scriptie van Marjolein Derks-Janssen, met als titel Als je kan … pak me dan! Leesmotivatie en leesplezier bij leerlingen met een diagnose in het autismespectrum, kon de jury het meest overtuigen. Derks-Janssen, studente van de masteropleiding Educational Needs aan Fontys Hogeschool Sittard, staat al 25 jaar in het buitengewoon lager onderwijs en zocht in haar praktijkgericht onderzoek naar manieren om lezen ook voor leerlingen met autismespectrumstoornis (ASS) toegankelijk en plezierig te maken. “Leerlingen met ASS hebben dan wel vaak een goede technische leesvaardigheid, maar ze ondervinden problemen om verhalen te begrijpen en te beleven,’ vertelt Derks-Janssen. ‘Als leerkracht kan je de interactie aangaan om die drempel te overwinnen.”
Een jaar lang werkte ze met haar collega’s aan de hand van vraagkaartjes leesgesprekken uit met de leerlingen. En met succes. “Een kenmerk van leerlingen met ASS is net dat ze zich moeilijk kunnen verplaatsen in anderen. Maar veel vaker dan ik aanvankelijk dacht, bleken ze een verhaal toch op hun eigen situatie toe te passen. Bovendien toonden ze nadien meer interesse in lezen en verhalen, ervaarden ze meer leesplezier en hun intrinsieke leesmotivatie was toegenomen.”
De jury prijst de aanbevelingen naar de praktijk en het achterliggende theoretische kader. “Dat de studente leerlingen met autismespectrumstoornis onder de aandacht brengt, is een grote meerwaarde binnen het onderzoek naar leesbevordering,” luidt het juryrapport.
De tweejaarlijkse Scriptieprijs Leesbevordering werd dit jaar voor de elfde keer uitgereikt aan de beste afstudeerscriptie over leesbevordering. Mogelijke onderzoeksthema’s zijn onder andere: leescultuur, leesgedrag, lezersprofielen en maatschappelijke en sociale functies van lezen. De jury bestond uit voorzitter Roel van Steensel (Vrije Universiteit Amsterdam/Erasmus Universiteit Rotterdam), Elke D’hoker (Katholieke Universiteit Leuven), Björn de Koning (Erasmus Universiteit Rotterdam), Marloes Schrijvers (Universiteit van Amsterdam) en Daan Vandenhaute (Universiteit Gent).