‘Als je de kranten leest, gaat het de laatste tijd vaak over big data, kunstmatige intelligentie en zorgen over privacy. Daar bestaan ook veel misverstanden over,’ aldus Jim Stolze, innovatiedeskundige en tech-ondernemer. Hij zal daarom zijn keynotelezing gebruiken om deze misvattingen de wereld uit te helpen.
Door: Vincent M.A. Janssen
Het grootste misverstand volgens Stolze is wat hij ‘antropomorfisme’ noemt; oftewel het toeschrijven van menselijke eigenschappen aan niet-menselijke dingen. Zoals machines en algoritmen. Hierdoor zijn wij bijvoorbeeld bang dat robots plotseling zelfdenkende moordmachines kunnen worden. In de media wordt er daarom vaak alarmerend geschreven over big data en automatisering. Dat is volgens de oprichter van TEDx Amsterdam helemaal niet nodig: ‘We geven algoritmen de schuld, terwijl de fout eigenlijk bij onszelf ligt.’ Algoritmen zijn slechts geavanceerde gereedschappen van de mens.
Achter de algoritmen
Stolze gaat in zijn lezing dieper in op het gebruik van deze gereedschappen. ‘In Nederland heeft iedereen een mening over algoritmen, maar weinig mensen hebben zich ingelezen. Mijn lezing Achter de algoritmen is een poging om het maatschappelijk debat hierover te voeden met feiten en inzichten.’
Een voorbeeld waarover hij gaat spreken is big data. ‘Big data op zichzelf is helemaal niets. Mensen noemen het de nieuwe olie, maar voorlopig krijgen we het nog niet uit de grond! Daarvoor heb je nieuw gereedschap nodig en dat gereedschap zijn wiskundige modellen, oftewel algoritmen.’ Stolze zal zijn lezing daarom beginnen met een ‘crash course’ over wat algoritmen nu precies zijn.
Kunstwerken
Bezoekers van de lezing zullen snel merken dat Stolze zijn werk vooral visueel presenteert. Het is dan ook geen toeval dat hij een jaar geleden – met steun van het VOGIN Fonds – een kunstproject startte met dezelfde naam. ‘Omdat algoritmen onzichtbaar zijn, heb ik me – samen met collega’s – voorgenomen ze op verschillende manieren in de spotlight te zetten. Dat doen we door middel van een nationale AI-cursus en interactieve kunstinstallaties.’
Inmiddels zijn al twee van deze installaties te bewonderen. De Mindfulness Machine is een robot die geheel autonoom zwart-wittekeningen maakt, en deze vervolgens inkleurt. Het andere kunstwerk, de Crypto Fountain, visualiseert de koersen van cryptovaluta zoals Bitcoin, Ether en Ripple door stralen water gedurende de dag te laten fluctueren.
Benieuwd naar een derde verbeelding van een algoritme? Dat wordt tijdens Smart Humanity in Eye Filmmuseum gepresenteerd.
Hall of Fame
Om het geheel af te maken gaat Stolze ook bekendmaken welke algoritmen officieel worden opgenomen in de zogeheten Algorithm Hall of Fame. ‘Dit is nu nog een lijst op internet, maar we zijn aan het lobbyen om hier ook een fysieke ruimte voor te maken.’
Achter de algoritmen belooft een visueel feest te worden, dat onze perceptie over algoritmen en data stevig aan de tand zal voelen. En voor degenen die niet kunnen wachten tot 13 december; deze maand verschijnt Stolzes nieuwe boek, Algoritmisering, wen er maar aan!
Vincent M.A. Janssen is freelance informatieprofessional.
Deze bijdrage komt uit de Smart Humanity-special van IP nr. 8 / 2018. De special is hier te lezen, het ‘reguliere’ nummer vind je hier.