Drie jonge professionals uit het brede informatiedomein laten zien dat traditionele categorieën en denkkaders bijstelling verdienen.
Door: Ronald de Nijs
David Graus
Na een studie Mediawetenschappen en een redacteursbaan bij een radioprogramma schoof David Graus op richting informatica en techniek. Eerst zachtjes: een master Media Technology, om vervolgens met een PhD Computerscience de hardcore IT in te gaan. ‘Nu ik als data scientist bij de FD Mediagroep werk, begrijp ik beter hoe de journalistiek werkt, maar ik weet ook veel over technologie.’ In de IT-wereld ontmoet hij mensen die niet bezig zijn met zaken als de identiteit van een krant. ‘Ze bedenken veelal puur vanuit het IT-perspectief oplossingen.’ Tegelijkertijd ziet Graus journalisten die de technologie wantrouwen, ‘want een algoritme beslist toch wat wij zien en lezen?’. Daarom vindt hij het belangrijk tussen die alfa- en bètakant in te kunnen gaan staan. Niet voor niets staat er op zijn website het credo In defence of algorithms, ‘een stukje tegenwicht voor het evenwicht,’ zegt hijzelf. Want in de praktijk nemen algoritmes het menselijk handelen echt niet over; het zijn immers de mensen die de algoritmes maken. En dus wil Graus laten zien wat er op technisch gebied gebeurt – ‘om argumenten te geven waarom we doemscenario’s, zoals filterbubbels, niet moeten geloven’.
Cynthia Liem
Muziek is een rode draad in mijn leven, zegt Cynthia Liem. ‘Als researcher-in-residence bij de Koninklijke Bibliotheek ga ik op dit moment na hoe vierhonderd jaar gescande krantenartikelen in de databank Delpher kunnen worden gekoppeld aan muziekinformatie.’ Liem werkt als universitair docent aan de TU Delft, waar ze zich met multimediazoekmachines en aanbevelingssystemen bezighoudt – ‘en niet alleen in het muziekdomein’. Een half jaar lang is ze gedetacheerd bij de KB, waar ze onder andere onderzoek doet naar musici over wie toendertijd in de kranten werd gesproken. ‘Veel componisten van destijds zijn nu helemaal uit het zicht verdwenen. Tegenwoordig luisteren we vooral naar “de Mozarts en de Bachs”; veel bekende stukken worden eindeloos herhaald.’ Nu is Liem behalve wetenschapper ook pianiste, opgeleid aan het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Samen met violiste Emmy Storms treedt ze op als het Magma Duo. Als musicus wil Liem haar publiek muziekstukken laten ervaren die níet op het (populaire) standaardrepertoire staan. Vanwaar deze keuze? ‘Hedendaags werk kan juist toegankelijker zijn voor mensen die niet met klassieke muziek vertrouwd zijn.’
Jantien Borsboom
Met een opleiding tot 3D-computeranimator lag een baan als programmamaker bij het Digilab van de Bibliotheek Midden-Brabant niet meteen voor de hand, zegt Jantien Borsboom. ‘Maar het paste goed bij mijn achtergrond. In het Digilab kan nieuwe technologie, zoals een 3D-printer, worden uitgeprobeerd.’ Ondertussen kwam er van alles op haar pad. Want met een verhuizing naar een nieuwe locatie in het vooruitzicht begon Bibliotheek Midden-Brabant haar rol in de samenleving te onderzoeken. ‘In het kader hiervan zijn we in 2014 begonnen met onze proeftuinbibliotheek “de Kennismakerij”. Op een tijdelijke locatie experimenteren we, samen met de inwoners van Tilburg, met kennis creëren en kennis delen.’ In datzelfde jaar ontstond ook KennisCloud: een netwerk waarin community’s elkaar offline én online vinden om te discussiëren over actuele, maatschappelijk relevante thema’s. ‘Community librarians verbinden mensen met elkaar, en faciliteren kennisdeling tussen mensen, community’s en organisaties. De bibliotheek fungeert dus als een kennismakelaar,’ zegt Borsboom, projectleider van KennisCloud. Deze werkzaamheden sluiten volgens Borsboom aan bij bijvoorbeeld een ontwikkeling als open access. ‘Bibliotheken kunnen bij uitstek een rol vervullen bij vrije toegang tot kennis.’
Ronald de Nijs is eindredacteur van IP
Deze bijdrage komt uit IP nr. 7 / 2018. Het gehele nummer kun je hier lezen.